هدف:پژوهش حاضر تحلیل زبانشناختی داستانهای روایتشدۀ کودکان تکزبانۀ فارسیزبان دچار اختلالِ اُتیسم از منظر فرانقش تجربی براساس دستور نقشگرای نظاممند هلیدی و متیسن (2004) است. روش:نمونۀ پژوهش شامل30 کودک دچار اختلالِ طیفِ اُتیسم 7-12 ساله بود که از سه مرکز توانبخشی دولتی و خصوصی و به روش تصادفی ساده انتخاب و با 30 کودک طبیعی 6-12 ساله در همان منطقه که آنها نیز به روش تصادفی ساده انتخاب شده بودند،مورد مقایسه قرار گرفتند.. با استفاده از داستان مصور «پسربچه، سگش و قورباغه» بهصورت فردی ترغیب به تولید داستان شدند. سپس، داستانهای روایت شدۀ آنها براساس فرانقش تجربی، در چارچوب دستور نقشگرای نظاممند بررسی و تحلیل شدند و بسامد و درصد وقوع انواع مشارکان، فرایندها و موقعیتهای مربوط به فرایندها محاسبه شد. یافته ها:یافتههای پژوهش نشان داد که تعداد بندهای مرکب و سادۀ تولید شده توسط کودکان دچارختلالِ اُتیسم در مقایسه با کودکان طبیعی بهطور معنیداری (p<0/05 کمتر است. یافتهها همچنین نشان داد که تعداد گروه اسمی مرکب به عنوان شرکتکننده، تعداد و تنوع فرایندهای مورد استفادۀ کودکان دچارِ اختلالِ اُتیسم و همچنین تنوع عناصر موقعیتی مورد استفاده آنها در پایههای دوم و سوم ابتدایی در مقایسه با کودکان طبیعی همسال خود بهطور معنیداری (p<0/05) کمتر بود. نتیجه گیری:نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که با افزایش سنِ کودکان دچارِ اختلالِ اُتیسم برخلاف کودکان طبیعی توانایی استفاده از زبان برای توصیف تجارب خود از دنیای درون و بیرون تغییر معنیداری پیدا نمی کند.
Kamari E. A Comparative Study of the Narrative Discourse of monolingual Farsi-speaking Children with Autism Spectrum disorder and typically developing children Based on the Systemic Functional Grammar. JOEC 2024; 23 (4) : 5 URL: http://joec.ir/article-1-1724-fa.html
کمری الهه. بررسی و مقایسۀ گفتمان روایتی کودکان تکزبانۀ فارسیزبان دارای اختلالِ طیفِ اُتیسم و کودکان با رشد زبانی طبیعی براساس رویکرد دستور نقشگرای نظاممند. فصلنامه كودكان استثنايي. 1402; 23 (4) :55-70