هدف از انجام این پژوهش تدوین و اعتباریابی برنامۀ آموزشی مبتنی بر تحلیل رفتار کاربردی و ارزیابی اثربخشی آن بر مهارتهای اجتماعی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا بود. روش پژوهش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. 24 دانشآموز پسر دچار اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا از بین دانشآموزان استثنایی مدرسه ابتدایی پسرانه ضیافت در محدوده شهریار که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند، با روش نمونهگیری دردسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند و از ابتدای مهر تا آخر اردبیهشت ماه طی 60 جلسه در معرض آموزش تحلیل رفتارکاربردی قرار گرفتند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامۀ مهارتهای اجتماعی اوتیسم بلینی استفاده شد. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS 16 و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در تحلیل توصیفی از میانگین و انحراف معیار و در تحلیل استنباطی از آزمون آماری تحلیل کوواریانس تک متغیره (انکووا) استفاده شد.نتایج کلی پژوهش حاکی از آن بود که الف) برنامه طراحی شده براساس تحلیل رفتار کاربردی از اعتبار مطلوبی برخوردار است به طوری که برای تعیین حداقل ارزش نسبی روایی محتوای برنامه با توجه به تعداد ناظران (10 نفر) و براساس محاسبه جدول لاوشه 82/0 انتخاب شد؛ ب) نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس تک متغیرهنیز نشان داد که برنامه تحلیل رفتار کاربردی در سطح معناداری 001/0موجب بهبود مهارت اجتماعی کودکان مبتلا به طیف اوتیسم شده است.
tohidimanesh Z, farokhi N, asadzadeh H, sharifi daramadi P. Developing and validating an educational program based on the analysis of applied behavior and evaluating its effectiveness on the linguistic characteristics of children with autism with high performance. JOEC. 2022; 22 (1) :115-130 URL: http://joec.ir/article-1-1300-fa.html
توحیدی منش زهرا، فرخی نور علی، اسدزاده حسن، شریفی درآمدی پرویز. تدوین و اعتباریابی برنامۀ آموزشی مبتنی بر تحلیل رفتار کاربردی و ارزیابی اثربخشی آن بر شاخصهای زبانی کودکان اوتیسم با عملکرد بالا. فصلنامه كودكان استثنايي. 1401; 22 (1) :130-115