1- کارشناسیارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی 2- استادیار گروه روشهای تربیت و مشاوره، 3- استادیار گروه روانشناسی کودکان استثنایی
چکیده: (2303 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر با هدف تأثیر آموزش روش تعامل همهجانبه بر کاهش رفتارهای چالشبرانگیز و افزایش مهارتهای اجتماعی در کودکان با اختلال طیف اتیسم در مرکز اتیسم ندای عصر شهر تهران در سال 96-1397 انجام شد.روش: روش پژوهش به صورت آزمایشی از نوع طرحهای تکآزمودنی با چند خط پایه و چند نوع درمان (A-B-A-B) بود. حجم نمونه شامل 5 نفر از کودکان 5 تا 8 ساله با اختلال طیف اتیسم بود که از بین جامعه آماری 36 نفری،به صورت غیر تصادفی هدفمند بهعنوان نمونه انتخاب شدند. هر نفر طی 22 جلسه سه خط پایه اول، 8 جلسه خط درمان اول، سه خط پایه دوم و 8 جلسه خط درمان دوم تحت مداخله با روش تعامل همهجانبه قرار گرفتند. دادهها با استفاده از مشاهده و پرسشنامه رفتار چالشبرانگیز جلیلی (1386) و پرسشنامه مهارتهای ارتباط اجتماعی (SCQ) راتر و همکاران (2003) جمعآوری شد. یافتهها: نتایج نشان داد که اندازه اثر در متغیر رفتارهای چالشبرانگیز در شرکتکننده اول 26/1، شرکتکننده دوم 33/1، شرکتکننده سوم 49/0، شرکتکننده چهارم 83/1 و شرکتکننده پنجم 71/0 برآورد شده است. همچنین نتایج نشان داد اندازه اثر در متغیر مهارتهای اجتماعی در شرکتکننده اول 55/0، شرکتکننده دوم 90/0، شرکتکننده سوم 74/0، شرکتکننده چهارم 76/0 و شرکتکننده پنجم 03/1 است و اندازه اثر شرکتکنندهها بین 41/0 تا 7/2 درصد قرار دارد که نشان میدهد روش تعامل همهجانبه تأثیر معناداری بر رفتار چالشبرانگیز و مهارتهای اجتماعی کودکان با اختلال طیف اتیسم دارد. همچنین نتایج نشان داد اندازه اثر در مؤلفههای ارتباط چشمی، لمس و بازی انفرادی در پنج شرکتکننده بین 41/0 تا 7/2 قرار دارد که نشاندهنده تأثیر روش همهجانبه بر مؤلفههای ذکرشده میباشد.نتیجهگیری: با توجه به تأثیر این نوع مداخله پیشنهاد میشود مربیان و متخصصان امر از روش تعامل همهجانبه برای بهبود رفتارهای چالشبرانگیز و افزایش مهارتهای اجتماعی کودکان با اختلال طیف اتیسم استفاده کنند.
Effect of Intensive Interaction Training on Decreasing Challenging Behaviors and Increasing Social Skills in Children with Autism Spectrum Disorder. JOEC 2020; 20 (2) :101-114 URL: http://joec.ir/article-1-987-fa.html
ملکان رحیمه، پوشنه کامبیز، استکی مهناز. تأثیر آموزش روش تعامل همهجانبه بر کاهش رفتارهای چالشبرانگیز و افزایش مهارتهای اجتماعی در کودکان با اختلال طیف اتیسم. فصلنامه كودكان استثنايي. 1399; 20 (2) :101-114