1- استادیار گروه روانشناسی، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران 2- دانشجوی دکتری روانشناسی، واحد ارسنجان ،دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان، ایران دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارسنجان
چکیده: (2713 مشاهده)
هدف: هدف مطالعۀ حاضر بررسی اثربخشی برنامۀ دلبستگی-محور مادران بر شناخت اجتماعیِ (نظریۀ ذهن عاطفی و شناختی) نوجوانان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالاست.روش: روش پژوهش حاضر نیمهآزمایشی در قالب طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل نابرابر است.جامعۀ آماری شامل تمامی نوجوانان مبتلا به اختلالهای طیف اتیسم و مادران آنان است که در شش ماه دوم سال 1396 به پنج مرکز خدمات روانشناختی و مشاوره در شهر تهران مراجعه کرده بودند. از بین این افراد 43 زوج مادر و فرزند نوجوان به شیوۀ در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (21 نفر) و کنترل (22 نفر) جای داده شدند. برنامۀ دلبستگی-محور طی هشت جلسه و به صورت هفتگی برای مادران گروه آزمایش اجرا شد و مادران گروه کنترل در لیست انتظار جای گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون ذهنخوانی از طریق تصویر چشم (نظریۀ ذهن عاطفی) و آزمون باور کاذب سالی-آن (نظریه ذهن شناختی) بود که در مراحل پیشآزمون و پسآزمون توسط نوجوانان مبتلا به اتیسم تکمیل شدند. یافتهها:نتایج تحلیل کوواریانس نشان میدهد که برنامۀ دلبستگی-محورِ مادران منجر به افزایش نظریۀ ذهن عاطفی فرزندان مبتلا به اتیسم آنان شده است (25/7=F، 01/0p<)، اما اثری بر بعد شناختی نظریۀ ذهن نداشته است (53/0=F، 05/0>p). بحث و نتیجهگیری: دلایل عمدۀ اثربخشی برنامۀ دلبستگی-محور بر نظریۀ ذهن عاطفی را میتوان مربوط به اثرات این برنامه بر افزایش آگاهی مادر و فرزند از یکدیگر در سطح روانشناختی دانست.
Chinaveh M, Akhlaghi M. Efficacy of attachment based parent training program on social cognition in adolescents with high function autism. JOEC 2020; 19 (4) :56-45 URL: http://joec.ir/article-1-919-fa.html
چین آوه محبوبه، اخلاقی مهرنوش. اثربخشی برنامۀ آموزشی دلبستگی-محورِ مادران بر شناخت اجتماعیِ نوجوانان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا. فصلنامه كودكان استثنايي. 1398; 19 (4) :56-45