هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بازتوانی شناختی رایانهای، درمان با مکملهای غذایی و ترکیب این دو مداخله بر بهبود توجه و نشانگان رفتاری کودکان کمتوجه-بیشفعال انجام گرفته است. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پسآزمون با گروه گواه است. جامعه آماری شامل همه مدارس ابتدایی دخترانه مناطق چندگانه تهران (سال ۹۷-۹۶) است که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای از بین آنها، چهار مدرسه انتخاب شده است. ۶۶ کودک کمتوجه-بیشفعال شناسایی شدند که ۵۲ نفر از آنها برحسب شرایط ورود به پژوهش انتخاب و در چهار گروه آزمایشی و گواه (۱۳ نفر در هر گروه) جایدهی شدند. به منظور تشخیص اختلال کم توجهی-بیشفعالی از پرسشنامه اسنپ-۴ و مصاحبه بالینی و برای کنترل هوش از آزمون ریون استفاده شده است. شرکت کنندگان از نظر سن، هوش و شدت علایم اختلال کمتوجهی-بیشفعالی در چهار گروه همتاسازی شدند. گروه اول ۲۲ جلسه بازتوانی شناختی رایانهای با استفاده از نرمافزار کاپیتان لاگ دریافت کرد، گروه دوم به مدت چهار ماه مکملهای روی، ویتامین ب-6 و امگا-۳ (متناسب با وزنشان) دریافت کردند و گروه سوم در فاز اول به مدت دو ماه مکملهای نامبرده را دریافت نمودند سپس ۱۵ جلسه بازتوانی شناختی رایانهای برای ایشان اجرا شد. دادههای پژوهش با کمک فرم والدین پرسشنامه نقاط ضعف و قدرت و آزمون عملکرد پیوسته جمع آوری شد. یافتهها: نتایج با استفاده از روش تحلیل کواریانس چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفت. یافتههای به دست آمده نشان داد که گروههای با مداخله بازتوانی شناختی رایانهای، مکملهای غذایی و ترکیب آن دو در زمینه توجه و نشانهای رفتاری نسبت به گروه کنترل پیشرفت معناداری داشتهاند، اما بین گروههای مداخلهای تفاوت معناداری دیده نشده است. اندازه اثر در خرده مقیاس نشانههای رفتاری (۵۱/۰) و بیشترین اندازه اثر در خردهمقیاسهای توجه، مربوط به پاسخ صحیح (۸۵/۰)بوده است. نتیجهگیری: میتوان از بازتوانی شناختی رایانهای و مکملهای غذایی برای ارتقای عملکرد توجه و نشانههای رفتاری در کودکان کمتوجه-بیشفعال استفاده کرد.
Talepasand S, Barzegar M, Rahimian boogar E. Effectiveness of Computer-Based Cognitive Training, Nutritional Supplementation, and Both on Attention and Behavioral Symptoms of Children with ADHD. JOEC 2019; 19 (2) :35-42 URL: http://joec.ir/article-1-880-fa.html
طالع پسند سیاوش، برزگر مینا، رحیمیان بوگر اسحق. مقایسه اثربخشی آموزش شناختی مبتنی بر رایانه، مداخله مکملهای غذایی و ترکیب این دو بر بهبود توجه و نشانگان رفتاری اختلال کمتوجهی-بیشفعالی. فصلنامه كودكان استثنايي. 1398; 19 (2) :35-42