1- دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی علوم تحقیقات، تهران 2- استاد روانشناسی، دانشگاه تهران 3- دانشیار روانشناسی، دانشگاه تهران، تهران
چکیده: (2369 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثربخشی آموزش حل مسئله خلاقانه بر افزایش خلاقیت و بهبود سازگاری اجتماعی در پسران تیزهوش انجام شد. روش: این پژوهش به روش نیمهآزمایشی و با طرح پیشآزمون پسآزمون و گروه کنترل اجرا شد. نخست دبیرستانهای تیزهوشان پسرانه شهر اردبیل بهعنوان جامعه آماری برگزیده. از میان دو مدرسه موجود یکی به روش تصادفی انتخاب شد و سه کلاس میانی (گروههای ایستای پایههای هشتم) به صورت تصادفی به گروه آزمایش و گواه و پایلوت انتخاب شدند. سپس با استفاده از آزمون ماتریسهای پیشرونده ریون (1938) و آزمون هوش استنفورد– بینه–تهران (افروز و کامکاری، 1390) افراد دارای هوشبهر کمتر از 115 از هر دو گروه آزمایش و گواه حذف شدند. آنگاه دو گروه 46 نفری (هر گروه 23 نفر) نهایی شدند. پس از اجرای پیشآزمونها (آزمون خلاقیت تورنس (1998) فرم آ و ب و سازگاری اجتماعی بل (1962)، شرکتکنندگان گروه آزمایش در 13 جلسه (هر جلسه 75 دقیقه) در برنامه آموزش حل مسئله خلاقانه شرکت کردند و گروه گواه هیچگونه آموزشی در این خصوص دریافت نکردند. برای ارزیابی اثر آموزش، پسآزمونها استفاده شدند. یافتهها: دادههای بهدستآمده با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری مانکوا نشان داد که در خردهمقیاسهای خلاقیت، یعنی سیالی، انعطافپذیری، اصالت و بسط همچنین مقیاس سازگاری کلی اجتماعی و برخی خردهمقیاسهای آن، یعنی سازگاری بهداشتی و سازگاری عاطفی، بین میانگین نمرات گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P<). نتیجهگیری: در پایان استفاده از برنامه آموزش حل مسئله خلاقانه به منظور افزایش خلاقیت و بهبود سازگاری اجتماعی بحث و بررسی شدند.
Effectiveness of a Creative Problem-solving Program on the Enhancement of Creativity and Social Adaptation among Gifted and Talented Adolescent Students. JOEC 2020; 20 (2) :47-62 URL: http://joec.ir/article-1-804-fa.html
نیکنام کریم، غباری بناب باقر، حسن زاده سعید. اثربخشی آموزش حل مسئله خلاقانه بر خلاقیت و سازگاری اجتماعی دانشآموزان پسر تیزهوش. فصلنامه كودكان استثنايي. 1399; 20 (2) :47-62