هدف: پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی بازیدرمانی عروسکی و بازیدرمانی شناختی - رفتاری بر سازگاری اجتماعی، مهارتهای ارتباطی و پرخاشگری کودکان دارای اختلالنقص توجه/ بیشفعالی انجام شد. روش: پژوهش حاضر، نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون - پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشآموزان ابتدایی دوره دوم (چهارم، پنجم و ششم) مدارس شهر بجنورد در سال تحصیلی 1403-1402 میباشد. تعداد 45 نفر با روش نمونهگیری در دسترس و باتوجهبه ملاکهای ورود و خروج انتخاب شدند و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. شرکتکنندگان در مراحل پیشآزمون به مقیاسهای سازگاری اجتماعی (ثورب و همکاران،1939) مهارتهای ارتباطی (جرابک، ٢٠٠٤)؛ پرخاشگری (باس و پری، 1992) پاسخ دادند. سپس در طول فرایند مداخله گروههای آزمایش، مداخله بازیدرمانی شناختی- رفتاری (آذرنیوشان و همکاران، 1391)؛ طی 10 جلسه و مداخله بازیدرمانی عروسکی (قرایی و فتحآبادی،1392) طی 7 جلسه دریافت و گروه گواه آموزش معمول روزانه را دریافت کرد. پس از پایان مداخله، هر سه گروه بار دیگر در مراحل پسآزمون به هر سه مقیاس پاسخ دادند. یافتهها: تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری و بهوسیله نرمافزار spss.24 انجام شد. نتایج نشان داد که بازیدرمانی عروسکی نسبت به بازیدرمانی شناختی - رفتاری در افزایش سازگاری اجتماعی، مهارتهای ارتباطی و کاهش پرخاشگری به طور معناداری مؤثرتر است. نتیجهگیری: باتوجهبه نتایج پژوهش میتوان گفت که بازیدرمانی عروسکی نقش مهمی در افزایش سازگاری اجتماعی و مهارتهای ارتباطی و کاهش مشکلات رفتاری مانند پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال بیشفعالی/ نارسایی توجه دارد. کلیدواژهها:اختلال بیشفعالی/ نارسایی؛ بازیدرمانی عروسکی؛ بازیدرمانی شناختی - رفتاری؛ پرخاشگری، سازگاری اجتماعی، مهارتهای ارتباطی
ghisary Z, rezaee rezvan S, Arab R. Comparing the Effectiveness of Puppet Play Therapy and Cognitive-behavioral Play Therapy on Social adaptation, Communication Skills and Aggression of Children with Attention Deficit/Hyperactivity Disorder. JOEC 2025; 24 (4) : 8 URL: http://joec.ir/article-1-1881-fa.html
قیصری زهرا، رضائی رضوان شهرزاد، عرب راضیه. مقایسه اثربخشی بازی درمانی عروسکی و بازی درمانی شناختی- رفتاری بر سازگاری اجتماعی، مهارتهای ارتباطی و پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بیش فعالی. فصلنامه كودكان استثنايي. 1403; 24 (4) :101-118