1- گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. 2- گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران..
چکیده: (783 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی، تدوین و روایی‌یابی برنامه مداخله مبتنی بر کارکردهای اجرایی و بررسی اثربخشی آن بر تعامل اجتماعی کودکان طیف اتیسم با عملکرد بالا انجام شد. روش: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون پس‌آزمون همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر کودکان دارای اختلال اتیسم 6 تا 12 ساله شهرارومیه (274 نفر) در سال تحصیلی 98-98 از مدرسه ویژه اختلال اتیسم بودند، از بین کل جامعه هدف به روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 40 نفر اتیسم با عملکرد بالا با استفادهازمقیاستشخیص اتیسم گیلیام (گیلیام،1995)انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20) و کنترل (20) قرار گرفتند، پس از اجرای پیش‌آزمون، گروه آزمایش تحت آموزشبرنامه کارکردهای اجراییقرار گرفت، این برنامه به‌وسیله پژوهشگران طراحی شد که شامل 24 جلسه بود که در آن 4 مهارت (حافظه کاری، بازداری، انعطاف‌پذیری و توجه) آموزش داده می‌شد، در این مرحله کودکان گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردندو دوباره پس‌آزمون اجرا شد و داده‌های به‌دست‌آمده از پیش‌آزمون و پس‌آزمون با استفاده از روش تحلیل کواریانس تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در مرحله پس‌آزمون بین میانگین تعامل اجتماعی دو گروه آزمایش و کنترل در سطح (P<01)تفاوت معناداری وجود دارد؛به این معنا که برنامه مداخله‌ای باعث افزایش نمرات تعامل اجتماعی کودکان اتیسم نسبت به مرحله پیش‌آزمون شده است. نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد که برنامه مداخله مبتنی بر کارکردهای اجرایی علاوه بر داشتن روایی محتوایی مناسب، بر تعامل اجتماعی کودکان طیف اتیسم با عملکرد بالا اثربخش بوده است. با توجه به اثربخشی برنامه مداخله مبتنی بر کارکردهای اجرایی پیشنهاد می‌شود که این برنامه جهت ارتقای مهارت‌های اجتماعی کودکان اتیسم در مراکز آموزشی و توانبخشی استفاده شود.
ghadiri sourman abadi F, soleimani E. Designing, Developing and validating of Intervention Program Based on Executive Functions and its Effectiveness on Social Interaction in Children with High Performance Autism Spectrum Disorder. JOEC 2023; 23 (1) : 7 URL: http://joec.ir/article-1-1628-fa.html
غدیری صورمان آبادی فرهاد، سلیمانی اسماعیل. طراحی، تدوین و روایی‌یابی برنامه مداخله مبتنی بر کارکردهای اجرایی و بررسی اثربخشی آن بر تعامل اجتماعی کودکان طیف اتیسم با عملکرد بالا. فصلنامه كودكان استثنايي. 1402; 23 (1) :93-108
.jpg)
