1- دکتری مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره، دانشگاه الزهرا، 2- استاد گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره، دانشگاه الزهرا 3- استاد ممتاز گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 4- استاد گروه روانپزشکی و روانشناسی بالینی، مرکز تحقیقات بهداشت و درمان نوجوانان و کودکان، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
چکیده: (3426 مشاهده)
هدف: اختلال نقص توجه/ بیشفعالی (ADHD) الگوی پایدارکاهش توجه، بیشفعالی و رفتارهای تکانشی است که کنش فرد را در خانه وجامعه مختل میسازد. هدف کلی پژوهش حاضر بررسی اثر درمان نوروفیدبک بر همدلی شناختی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در نوجوانان مبتلابه اختلال نقص توجه/ بیشفعالی(ADHD) بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و طرح پژوهشی شبهآزمایشی و یک کارآزمایی بالینی با طرح پیشآزمون- پسآزمون- پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری در پژوهش حاضر شامل کلیه نوجوانان بیشفعال مراجعهکننده به مراکز مشاوره شهر واقع در شهر تهران بود. نمونه آماری به صورت در دسترس هدفمند 16 نفر به انتخاب و به شیوه تصادفی ساده در دو گروه نوروفیدبک وگروه گواه هشت نفره جایگزین شدند. درمان نوروفیدبک براساس پروتکل آلفا/ تتا طی 16 هفته و هر هفته دو جلسه (30 دقیقه) اجرا شد. ابزار این پژوهش پرسشنامه تشخیصی کوتاه اختلال بیشفعالی- کمتوجهی بزرگسالان کانرز، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) و مقیاس خودسنجی همدلی شناختی بود. برای تجزیه و تحلیل دادهها در بخش آمار توصیفی از شاخصهای میانگین، فراوانی و انحراف معیار و در بخش تحلیل آمار استنباطی، برای آزمون سؤالها و تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش، از روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر استفاده شد. یافتهها:نتایج نشان داد که همدلی شناختی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بین گروه نوروفیدبک و گروه گواه در پیشآزمون و پسآزموناختلاف معنیداری وجود داشت ولی ثبات قابل توجهی برای این درمان در مرحله پیگیری مشاهده نشد(05/0p≤).نتیجهگیری:با توجه به نتایج توصیه میشود اصول و مفاهیم درمان نوروفیدبک (که درواقع تأیید میزان تأثیر آن در جامعه ایرانی است) برای مشاوران مدارس و خانواده در حد یک مأموریت آموزشی و تکلیف اجرایی در نظر گرفته شود و در کارگروههای تخصصی و کارگاههای آموزشی و جلسههای توانمندسازی، تحلیل و تفسیر شده تا با یادگیری آن بتوانند در جهت کمک به دانشآموزان بیشفعال و خانوادههای آنان استفاده کنند.
Nooripour R, hosseinian S, afrouz G A, Bakhshani N M. Effectiveness of Neurofeedback on Cognitive Empathy and Cognitive Emotion Regulation in Adolescents with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD). JOEC 2020; 20 (2) :5-20 URL: http://joec.ir/article-1-1078-fa.html
نوری پور لیاولی رقیه، حسینیان سیمین، افروز غلامعلی، بخشانی نورمحمد. بررسی اثر نوروفیدبک بر همدلی شناختی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در نوجوانان بیشفعال (ADHD). فصلنامه كودكان استثنايي. 1399; 20 (2) :5-20