چکیده هدف: هدف این پژوهش مطالعه اثربخشی تقویت تفکیکی رفتار ناهمساز و حمایت اجتماعی بر رفتارهای مشکل ساز اختلال کمبود توجه - بیش فعالی همبود با اضطراب جدایی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح تک‌آزمودنی مدل ABAبود که روی یک دانش آموز پسر 8 ساله با نشانه های اختلال کمبود توجه - بیشفعالی و اضطراب جدایی انجام شد. این دانش آموز به مدت 20 روز برنامه تقویت تفکیکی رفتارهای ناهمساز و حمایت اجتماعی را دریافت کرد. سپس تعداد رفتارهای مشکل ساز هدف در سه مرحله خط پایه اول، مرحله آزمایشی و خط پایه دوم به شکل نمودار ترسیم و روند تغییرات به‌صورت بصری تجزیه‌و‌تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد رفتارهای مشکل ساز در مرحله آزمایشی نسبت به خط پایه اول که هیچ مداخله ای صورت نگرفته بود، کاهش پیدا کرد و این کاهش در خط پایه دوم که مداخله‌های قطع‌شده بود، همچنان ادامه داشت. نمره پرسشنامه کانرز نسخه معلم قبل از آزمایش ۸۴ بود که بعد از آزمایش ۴۳ شد و نمره پرسشنامه اضطراب جدایی نسخه والدین قبل از آزمایش ۸۲ و بعد از آزمایش ۵۱ شد. همچنین سه رفتار مشکل‌ساز هدف شامل دریافت تذکر نشستن، انجام‌ندادن یا ناقص‌بودن تمرین، نیاز به حضور مادر در مدرسه به دلیل اضطراب جدایی در مرحله خط پایه دوم کاهش پیدا کرد. نتیجه گیری: به نظر میرسد روش تقویت تفکیکی رفتارهای ناهمساز به دلیل عدم وجود تنبیه و محرومسازی موجب کاهش تنش در دانش آموز شده و در کنار برنامه حمایت اجتماعی توانسته است نشانههای اصلی اختلال کمبود توجه - بیشفعالی و اضطراب جدایی را برطرف کند. پیشنهاد میشود در صورت عدم وجود رفتارهای خطرناک، روشهای تقویتی بر روش های تنبیهی اصلاح رفتار اولویت داشته باشد و حمایت اجتماعی مناسب برای مبتلایان به نشانه های اختلال کمبود توجه - بیشفعالی و اضطراب جدایی فراهم شود. واژه های کلیدی: تقویت تفکیکی رفتار ناهمساز، حمایت اجتماعی، کمبودتوجه - بیشفعالی، اضطراب جدایی.
Bayanlou A. Effectiveness of Differential Reinforcement of Incompatible Behaviors and Social Support on the Problematic Symptoms of Attention Deficit Hyperactivity Disorder with Comorbid Separation Anxiety Disorder (A Single-subject Study). JOEC 2024; 24 (3) : 1 URL: http://joec.ir/article-1-1886-fa.html
بیانلو اعظم. اثربخشی تقویت تفکیکی رفتار ناهمساز و حمایت اجتماعی بر رفتارهای مشکل‌ساز اختلال کمبود توجه-بیش فعالی همبود با اضطراب جدایی(مطالعه تک آزمودنی). فصلنامه كودكان استثنايي. 1403; 24 (3) :7-20
.jpg)
