هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه سرعت خواندن خط بریل با دست چپ و دست راست با توجه به دستبرتری در میان دانشآموزان نابینای شهر تبریز که در مقطع دبیرستان مشغول به تحصیل بودند، انجام شده است. روش: در راستای هدف فوق، 27 دانش آموز دختر و پسر دبیرستانی (شامل 8 دختر و 19 پسر) با میانگین سنی 19سال و 8 ماه که 14 نفر آنها راستدست و 13 نفر آنها چپدست بودند، از میان کلیه دانشآموزان نابینای مشغول به تحصیل در دبیرستان نابینایان شهید مرادی شهر تبریز که از خط بریل استفاده میکنند، به طور تصادفی انتخاب شدند. کلیه آزمودنیها به گویههای پرسشنامه دست برتری ادینبورگ (اولدفیلد، 1971) پاسخ دادند. همچنین همه آزمودنیها به صورت انفرادی، متنی با عنوان "پوشه یک ورقی" شامل 357 کلمه را که به بریل نوشته شده بود، در یکی از سه موقعیت (با هر دو دست، فقط با دست راست و فقط با دست چپ) خواندند و سرعت خواندن آنها با دستگاه زمانسنج بر اساس تعداد کل کلمات در ثانیه اندازه گیری شد. یافتهها: پس از اجرای آزمونها به صورت انفرادی و استخراج زمان صرف شده برای خواندن کل متن، آزمودنیها بر اساس بهره برتری جانبی(LQ) به دو گروه راستدست و چپدست تقسیم شدند. برای تحلیل از آزمون ناپارامتری فریدمن استفاده شد و نتایج نشان داد که سرعت بریل خوانی به هنگام استفاده از هر دو دست، نسبت به سایر موقعیتها (بدون در نظر گرفتن دست برتری) به طور معناداری بیشتر بود. همچنین بر اساس نتایج آزمون Uمن ویتنی، میان سرعت بریل خوانی در افراد چپ دست و راست دست تفاوت معنادار وجود داشت، به طوری که سرعت بریل خوانی افراد چپدست و راست دست به هنگام استفاده از دست چپ بیشتر بود، ولی این تفاوتها با توجه به نتایج آزمون کروسکال والیس در دو جنس معنادار نبود. نتیجهگیری: سرعت بریل خوانی به هنگام استفاده از هر دو دست، بدون در نظر گرفتن دستبرتری بیشتر است. همچنین سرعت بریل خوانی، با دست چپ بیشتر از سرعت بریل خوانی با دست راست است.
Alipour A, Agahheris M, Poor N Y. Which Hand is Faster in Braille Reading? A Neuropsychological Study. JOEC 2008; 8 (1) :34-42 URL: http://joec.ir/article-1-358-fa.html
علی پور احمد، آگاه هریس مژگان، یوسف پور ناهید. سرعت بریل خوانی با کدام دست بیشتر است؟ یک مطالعه نوروسایکولوژیک. فصلنامه كودكان استثنايي. 1387; 8 (1) :34-42