---

هدف: این مطالعه با هدف بررسی نقش تصویر بدنی و خودپنداره در پیش‌بینی اختلالات روان‌شناختی دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا انجام شد. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع علّی مقایسه‌ای بود. جامعۀ آماری شامل کلیه دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا بود که در ۶ ماهه دوم سال ۹۲ در مدارس راهنمایی شهر تهران مشغول به تحصیل بودند. تعداد ۱۰۰ نفر (۵۰ نابینا و ۵۰ ناشنوا) از این دانش‌آموزان به‌صورت تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و در محل مدرسه به پرسش‌نامه‌های تصویر بدنی، خودپنداره و افسردگی، اضطراب و استرس (دی‌ای‌اس‌اس-۲۱) پاسخ دادند. نتایج با استفاده از ابزارهای آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه نابینایان و ناشنوایان از لحاظ متغیرهایی مانند مؤلفه‌های سلامت روان یعنی افسردگی، اضطراب و استرس و همچنین تصویر بدنی و خودپنداره تفاوت معنی‌داری وجود دارد (۰۵/۰≥P) و افسردگی، اضطراب و استرس نابینایان بیشتر از ناشنوایان بود (۰۵/۰≥P). همچنین نتایج نشان داد که مدل پیش‌بینی اختلالات روان‌شناختی از روی متغیرهای تصویر بدنی و خودپنداره در دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا معنی‌دار بود (۰۱/۰≥p) و ۳۳/۰ از کل واریانس اختلالات روان‌شناختی دانش‌آموزان نابینا و ۴۵/۰ از کل واریانس اختلالات روان‌شناختی دانش‌آموزان ناشنوا به وسیله متغیرهای تصویر بدنی و خودپنداره تبیین شد. نتیجه‌گیری: این مطالعه تلویحاتی را برای استفاده از مداخلات مبتنی بر تصویر بدنی و خودپنداره در جهت ارتقای سلامت روانی نابینایان و ناشنوایان به دنبال دارد.
 

 

---

هدف: در این پژوهش تأثیر توانبخشی شناختی بر ارتقای توجه انتخابی و عملکردهای اجرایی دانش­آموزان مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی مورد بررسی قرار گرفت. روش: مطالعه حاضر مطالعه­ای نیمه آزمایشی با ساختار پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل است که در آن تعداد ۲۶ کودک ۷ تا ۱۳ ساله مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی، پس از تشخیص اختلال، به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده بسته درمان توانبخشی شناختی پارس برای ترمیم توجه و عملکردهای اجرایی، آزمون استروپ برای ارزیابی توجه انتخابی، آزمون ویسکانسین برای ارزیابی عملکردهای اجرایی و مقیاس مشکلات رفتاری کانرز فرم والدین و معلم برای تشخیص اختلال نقص توجه–بیش­فعالی بودند. مداخلات ترمیم شناختی در ۱۰ جلسه ۵/۱ ساعته انجام شد و داده­ها با استفاده از روش­های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چند متغیری به کمک نرم­افزار SPSS (نسخه ۲۲) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که مداخله توانبخشی شناختی بر توجه انتخابی و عملکردهای اجرایی دانش‌آموزان با اختلال نقص توجه-بیش­ فعالی مؤثر بوده است (سطح معنی­داری ۰۵/۰=α و ۰۱/۰=α). نتیجه گیری: می­توان این‌گونه نتیجه­ گیری کرد که برنامه توانبخشی شناختی پارس در افزایش توجه انتخابی و عملکردهای اجرایی دانش ­آموزان با اختلال نقص توجه-بیش ­فعالی مؤثر بوده است و می­توان از این روش برای بهبود توجه انتخابی و عملکردهای اجرایی دانش­آموزان با اختلال نقص توجه-بیش ­فعالی استفاده کرد.