چکیده هدف: بهتازگی تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمهای (tDCS) برای بهبود آگاهی واجشناختی مورد توجه پژوهشها قرار گرفته است. این پژوهش با هدف اثربخشی tDCS بر آگاهی واجشناختی کودکانِ نارساخوان انجام شد. روش: در این مطالعه، از طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل با دوره پیگری یکماهه استفاده شد. جامعۀ آماری را تمامی دانشآموزان نارساخوان (8 تا 12 ساله) مراجعهکننده به مرکز مشاوره آموزشوپرورش بهارستان (استان تهران) در آذرماه 1402 تا اردیبهشت 1403 تشکیل میدادند که از بین آنها 40 دانشآموز (27 پسر و 13 دختر) به روش نمونهگیری دردسترس انتخاب شدند. دانشآموزان بهطور تصادفی در دو گروه آزمایش (تحریک فعال، 20 نفر) و کنترل (تحریک ساختگی، 20 نفر) قرار گرفتند. tDCS دوجانبه در کرتکس گیجگاهی- آهیانهای (الکترود آند بین TP7 و P7؛ الکترود کاتد بین TP8 و P8)نصب شد. گروه آزمایش و کنترل 12 جلسه (20 دقیقهای) بهترتیب تحریک واقعی و ساختگی را دریافت کردند. برای جمعآوری دادهها از فهرست نشانگان نارساخوانی، آزمون خواندن و نارساخوانی (نما)،ویراست پنجم آزمون هوش استنفورد- بینه و آگاهی واجشناختی استفاده شد. یافتهها: نتایج نشان داد که tDCSمنجر به بهبودی آگاهی واجی (ترکیب و تقطیع واجی، تشخیص کلمههای با واج آغازین و پایانی یکسان، نامیدن و حذف واج آغازین و پایانی، حذف واج میانی)شد (01/0>p)؛ ولی اثربخشی معنیداری برآگاهی درونهجایی و آگاهیهجایی نداشت (05/0<p). نتیجهگیری: بنابراین، tDCS یک مداخله امیدبخش است که تواناییهای آگاهی واجی را تقویت میکند و درمانگران بالینی میتوانند از آن بهعنوان یک مداخله مکمل استفاده کنند.
