بررسی اثربخشی برنامه آموزشی شکوفایی پرما بر کیفیت زندگی نوجوانان با آسیب شنوایی سیدحسین سیادتیان آرانی ۱، دکتر محمد عاشوری۲، دکتر سالار فرامرزی۳، دکتر قاسم نوروزی۴ ودکتر لیندا جی. اسپنسر۵ چکیده هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزشی شکوفایی پرما بر کیفیت زندگی نوجوانان با آسیب شنوایی انجام شده است. روش: روش انجام پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه نوجوانان با آسیب شنوایی ۱۴ تا ۱۷ ساله شهرستان کاشان بودند. ۲۸ نوجوان با آسیب شنوایی با روش تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه آزمایش (۱۳ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش در ۱۰ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای (هفتهای دو جلسه) در برنامه آموزشی شکوفایی پرما شرکت نمودند در حالی که گروه کنترل هیچ برنامه آموزشی دریافت نکردند و در لیست انتظار ماندند. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان سخت‌شنوا و ناشنوا (۲۰۱۱) بود. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل کووواریانس چند متغیری استفاده شد که با بکارگیری نرم‌افزار بسته آماری در علوم اجتماعی (نسخه ۲۶) تحلیل شدند. یافتهها: یافتهها نشان داد برنامه آموزشی شکوفایی پرما بر مولفه‌های پذیرش و حمایت از خود، برچسب و شرم ادراک شده، و مشارکت در نوجوانان با آسیب شنوایی تاثیر مثبت و معناداری داشت (۰۰۰۱/۰ = P) و با توجه به مجذور اتا به ترتیب ۶۵، ۸۶ و ۵۵ درصد تغییرات به علت اثر مداخله بود. نتیجهگیری: بنابراین می‌توان به منظور بهبود کیفیت زندگی در نوجوانان با آسیب شنوایی از برنامه آموزشی شکوفایی پرما بهره برد. واژههای کلیدی: برنامه شکوفایی پرما، کیفیت زندگی، نوجوانان با آسیب شنوایی.
اثربخشی روش دیداری-حرکتی کپارت بر بهبود مهارت خواندن دانشآموزان با مشکل خواندن سکینه مطهری صدر، دکتر سعید بختیارپور، دکتر احمد رمضانی، دکتر پرویز عسگری چکیده هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی روش دیداری-حرکتی کپارت بر مهارت‌های خواندن دانشآموزان دارای مشکل خواندن است. روش: پژوهش از نظر طرح پژوهش شبه‌آزمایشی-بالینی با پیشآزمون-پسآزمون و پی‌گیری است. مداخله درمانی بر مبنای روش دیداری – حرکتی کپارت انجام شده است. آزمودنی‌های این مداخله از بین دانشآموزان دارای اختلال خواندن انتخاب شده‌اند که به دو مرکز اختلال یادگیری خصوصی شهر رفسنجان ارجاع داده شده و بر مبنای آزمونهای انجام شده در مراکز نیز دارای اختلال خواندن تشخیص داده شده بودند پژوهش حاضر به صورت مطالعه موردی و روی ده نفر از نمونه در دسترس انجام شده است. آزمودنیها در ده جلسه (هر هفته یک جلسه) مورد مداخله قرار گرفته‌اند. برای ارزیابی مهارت خواندن از نسخۀ ترجمه و متناسب‌سازی شده پرسش‌نامۀ ارزیابی خواندن اورتون گلینگهام استفاده شده است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس (نسخۀ ۲۲) و آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شده است. یافتهها: بیشترین میانگین در پیشآزمون صدای حروف الفبا ۴۰/۳۷ و در پیشآزمون حروف بی‌صدا ۰۰/۲۳ ثبت شده است. بیشترین میانگین در پسآزمون صدای حروف الفبا ۷۰/۳۹ و در پسآزمون نام حروف الفبا ۶۰/۲۳ گزارش شده است. بیشترین میانگین در پی‌گیری صدای حروف الفبا ۰۰/۴۰ و بیشترین میانگین در پیگیرینام حروف الفبا ۹۰/۲۴ ثبت شده است. در حالی که کمترین میانگین به ترتیب در پیشآزمون، پسآزمون و پی‌گیری متعلق به تشخیص قافیه (۲۰/۰، ۱/۲، ۱۰/۲) و پسوندها (۸۰/۱، ۰۰/۲، ۳۰/۲) بوده است. به منظور آزمون نمره‌های افراد در سه مرحلۀ پیشآزمون، پسآزمون و پی‌گیری از آزمون چند‌متغیرۀ لامبدای ویلک استفاده شده است. نتایج آزمون چند‌متغیره نشان می‌دهد که نمرۀ حذف صدای پایانی و نامیدن صدای حروف باقی‌مانده صداها (۰/۰۵≥α (pvalue=۰/۰۳۵, و خواندن کلمات (۱) (۰/۰۵≥α (pvalue=۰/۰۳۷, و لغات مرکب (۰/۰۵≥α (pvalue=۰/۰۰۱, در بین آزمودنیها در هر سه زمان با هم اختلاف معناداری داشتند. در بقیۀ مقیاس‌ها اثربخشی تأیید نشده است. در بررسی اثرات درون گروهی خرده مقیاس حروف الفبا صداردار در سه مرحله معنادار (۰۲/۰ ≥α) شد. نتیجهگیری: روش دیداری-حرکتی کپارت در بهبود درمان مشکلات خواندن دانشآموزان در بعضی مهارت‌های خواندن مانند حذف صدای پایانی و نامیدن حروف باقی‌مانده صداها، خواندن کلمات و لغات مرکب اثربخش بوده است. واژههای کلیدی: مشکلات خواندن، برنامۀ ارزیابی اورتون گیلینگهام، روش دیداری-حرکتی کپارت.
اثربخشی آموزشهای مدیریت خشم و فرزندپروری بر بازداری پاسخ دانشآموزان با اختلال نافرمانی مقابلهای سوری محرم‌زاده، دکتر محبوبه طاهر، دکتر حکیمه آقایی، دکتر عباسعلی حسین خانزاده چکیده هدف: پژوهش‌حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزشهای مدیریتخشم و فرزندپروری بر بازداری پاسخ در دانشآموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابلهای انجام شد. روش: این پژوهش نیمهآزمایشی از نوع طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشآموزان پسر پایههای پنجم و ششم ابتدایی با اختلال نافرمانی مقابلهای منطقه ۹ آموزش وپرورش شهر تهران در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸بودند که تعداد ۴۵ نفر بر حسب شرایط ورود و خروج و نمونهگیری هدفمند به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل مقیاس درجهبندی اختلال نافرمانی مقابلهای در کودکان، مصاحبه بالینی ساختاریافته و آزمون رنگ واژه استروپ برای سنجش بازداری پاسخ بودند. یافتهها: نتایج نشان داد گروه دریافتکننده برنامههای آموزشی مدیریت خشم و فرزندپروری در بازداری پاسخ دانشآموزان با اختلال نافرمانی مقابلهای نسبت به گروه کنترل اثربخشی بیشتری دارد (۵/۰>P). همچنین آموزش مدیریت خشم وفرزندپروری در بازداری پاسخ دانشآموزان با اختلال نافرمانی مقابلهای تاثیر یکسانی دارد (۵/۰>P). نتیجهگیری: بنابراین آموزش مدیریت خشم وفرزندپروری میتواند به عنوان روشهای مداخلهای برای بهبود بازداری پاسخ در دانشآموزان با اختلال نافرمانی مقابلهای مورد استفاده قرار گیرد. واژههای کلیدی: اختلال نافرمانی مقابلهای، مدیریت خشم، فرزندپروری، بازداری پاسخ
بررسی پردازش معنایی واژه های گفتاری و نوشتاری در نوجوانان مبتلا به فلج مغزی: شواهدی از آزمون انطباق واژه با تصویر پالپا
دکتر حیدر نصرتزاده: ۲- لیلا رضایی:
چکیده هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی پردازش معنایی واژههای گفتاری و نوشتاری در نوجوانان فارسیزبان مبتلا به فلج مغزی و مقایسه آن با نوجوانان سالم بود. روش:پژوهش حاضر، از نوع کمًی و از نظر روش تجربی است. جامعه آماری متشکل از ۶۰ نوجوان مبتلا به فلج مغزی و سالم ساکن شهر تهران بود. گروه آزمایش شامل۳۰ نوجوان مبتلا به فلج مغزی ۱۰ تا ۱۵ ساله (۱۷ دختر و ۱۳ پسر) بود که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. عارضه همه آنها از نوع انقباظی بود. برای گروه کنترل، ۳۰ نوجوانان سالم مطابق با جنسیت، سن و تحصیلات نوجوانان مبتلا به فلج مغزی انتخاب شد. جهت ارزیابی تواناییهای واژگانی آزمونیهای پژوهش از آزمونهای (۴۷) و (۴۸) انطباق واژههای گفتاری و نوشتاری با تصویر استفاده شد.آزمونها با فاصله یک هفتهای روی آزمودنیها اجرا شد.یافتهها: نتایج نشان داد که توانایی نوجوانان مبتلا به فلج مغزی در پردازش معنایی واژههای گفتاری و واژههای نوشتاری به طور معنیداری نسبت به نوجوانان سالم ضعیفتر است. همچنین، الگوی رشد درک واژههای گفتاری و نوشتاری نوجوانان مبتلا به فلج مغزی نسبت به نوجوانان سالم دچار تأخیر است.نتیجهگیری: تحلیل یافتههای پژوهش مشخص کرد، اختلال در شبکه واژگانی و اختلال ادراکی نوجوانان مبتلا به فلج مغزی عامل ضعف در پردازش معنایی واژههای گفتاری و نوشتاری آنها است. هر چند که، اختلال ادراکی آنها به مراتب بیشتر اختلال در شبکه واژگانی است. واژههای کلیدی: فلج مغزی، واژههای گفتاری، واژههای نوشتاری، پردازش معنایی
چکیده هدف:پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه مداخلهای مبتنی بر سیستم‌های یادگیری چندگانه بر بهبود افزایش عملکرد و علاقه به خواندن در دانشآموزان دارای اختلال یادگیری خاص با آسیب خواندن بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه بود، جامعه آماری پژوهش شامل دانشآموزان نارساخوان دوره دوم ابتدایی شهرستان مراغه بودند که ۳۰ نفر از دانشآموزان نارساخوان با استفاده از شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی به دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) تقسیم شدند. برنامه مداخله مبتنی بر سیستم‌های یادگیری به مدت ۱۴ جلسه‌ی ۴۵ دقیقه‌ای روی گروه آزمایش اجرا شد. در آغاز و پایان برنامه مداخلهای، شاخص‌های بهبود عملکرد خواندن که شامل سرعت، صحت و درک خواندن بود به عمل آمد همچنین شاخص علاقه به خواندن، نیز در دانشآموزان اندازه‌گیری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد بین سرعت خواندن (۰۰/۰ P =۶/۱۳۳۷F=)، صحت خواندن (۰۰/۰ P =۶/۴۹۱F =) و درک خواندن (۰۰/۰ P =۵/۵۶F=)و همچنین بهبود میزان علاقه (۰۰/۰ P =۳/۱۶۲۸۴F=)، در دو گروه تفاوت معنیداری وجود دارد.نتیجهگیری: برنامه مداخله مبتنی بر سیستم‌های یادگیری چندگانه میتواند در بهبود عملکرد خواندن دانشآموزان دارای آسیب خواندن موثر باشد از این رو پیشنهاد می‌شود تا دست اندرکاران و مربیان مراکز مشکلات ویژه یادگیری از این برنامه برای بهبود نارساخوانی دانشآموزان استفاده کنند. کلیدواژه‌ها:سیستم‌های یادگیری چندگانه، عملکرد خواندن، علاقه به خواندن، نارساخوانی
مقایسه اثر اسنارک (تداعی عدد- مکان) در نوجوانان مبتلا به اختلال بیشفعالی، نقص توجه و نوجوانان عادی
دکتر سوسن علیزاده فرد، پریسا اردبیلی، دکتر احمد علیپور
چکیده: هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثر اسنارک و بررسی بازنمایی عدد-مکان در نوجوانان ایرانی مبتلا به اختلال بیشفعالی، اختلال نقص توجه و نوجوانان بدون اختلال طراحی و انجام شد. روش: طرح پژوهش توصیفی، از نوع علی- مقایسهای بود. جامعه آماری نوجوانان ۱۰ تا ۱۵ ساله شهر تهران؛ و گروه نمونه شامل ۳۰ فرد مبتلا به اختلال بیشفعالی، ۳۰ فرد مبتلا به اختلال نقص توجه، و۳۰ نوجوان بدون اختلال بودند که با روش نمونهگیری به صورت در دسترس و هدفمند انتخاب شدند. همه این افراد تکلیف بزرگی اعداد (جورجز، ۲۰۱۷) را اجرا نموده و به آن پاسخ دادند. یافتهها: نتایج نشان داد که اثر اسنارک در نوجوانان عادی، و مبتلا به اختلال بیشفعالی، و نقص توجه وجود دارد، بهصورتی که بیشترین مقدار اسنارک در افراد مبتلا به بیشفعالی و کمترین مقدار مربوط به افراد عادی است. این اثر به شکل بازنمایی اعداد کوچک در سمت راست، و بازنمایی اعداد بزرگ در سمت چپ دیده می‌شود. همچنین گروه سالم بیشترین پاسخهای صحیح و گروه دارای نقص توجه، کمترین تعداد پاسخهای صحیح را دادهاند؛ و زمان واکنش گروه نقص توجه بیشترین، و زمان واکنش گروه بیشفعال کمترین مقدار بوده است. نتیجهگیری: این نتایج اولاً مشخص میکند که اثر اسنارک معکوس در فارسی زبانان ایرانی وجود دارد، و همچنین نشان دهنده بزرگتر بودن اثر اسنارک در افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی-نقص توجه است. واژههای کلیدی: اسنارک، تداعی عدد- مکان، بیش فعالی، نقص توجه.
